Back to top

#İfade Özgürlüğü

#İfade Özgürlüğü

İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi (İHEB) ve Uluslararası Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi (UMSHS) 19. Maddeleriyle ifade özgürlüğü hakkını koruma altına alır.

İfade özgürlüğü hakkı, 1998 yılında Genel Kurul tarafından kabul edilen  BM İnsan Hakları Savunucuları Bildirgesi'nin de korumasındadır. Bu bildirge insan hakları savunucularının, rapor yayımlamak, insan haklarının durumunu aleni biçimde tartışmak, hükümet politikalarını eleştirmek gibi ifade özgürlüğü haklarını kullandıkları belirli yollara atıf yapar.

Buna rağmen İHS'ler, gazeteciler ve blog yazarları sık sık insan haklarıyla ilişkili bilgileri websitelerinden, bloglarından veya sosyal medya sitelerinden yayımladıkları için veya gerek çevrimiçi gerek çevrimdışı, yetkilileri veya hükümet politikalarını eleştirdikleri için gözaltına alınıyor ve yargılanıyorlar.

İfade özgürlüğü yalnızca kendi için önemli olmakla birlikte diğer insan haklarının da gerçekleşmesi için de gereklidir.

İHEB, Madde 19::

Herkesin kanaat ve ifade özgürlüğüne hakkı vardır; bu hak, müdahale olmaksızın kanaat taşıma ve herhangi bir yoldan ve ülke sınırlarını gözetmeksizin bilgi ve fikirlere ulaşmaya çalışma, onları edinme ve yayma serbestliğini de kapsar.

UMSHS, Madde 19:

1. Herkesin, bir müdahale ile karşılaşmaksızın fikirlere sahip olma hakkı vardır.

2. Herkes ifade özgürlüğü hakkına sahiptir; bu hak bir kimsenin ülke hudutlarıyla sınırlanmaksızın sözlü, yazılı veya basılı veya sanatsal ürün şeklinde veya kendi tercih ettiği başka bir iletişim vasıtasıyla her türlü bilgi ve düşünceyi arama, edinme ve ulaştırma özgürlüğünü de içerir.

3. Bu maddenin ikinci fıkrasındaki haklar özel bir ödev ve sorumlulukla kullanılır. Bu nedenle bu hak, sadece hukuken öngörülen ve aşağıdaki sebeplerle gerekli olan sınırlamalara tabi tutulabilir:

a) Başkalarının haklarına ve itibarına saygı;

b) Ulusal güvenliği veya kamu düzenini (ordre public), veya sağlık ve ahlakı koruma.